Stress

Vi nghỉ hè, rảnh rỗi đòi chơi trốn tìm. Mình không rảnh nhưng phải chìu Vi.

“Rồi cũng ổn thôi mà, trò này đã chơi đến mấy lần”. Mình tự nhủ.

Ngày qua ngày mình trốn kỹ. Không la cà phố xá, hàng quán, mọi chuyện gói gọn trong nhà. Có dự án thì làm hội thảo, coach cho khách hàng, không thì mình tự nghĩ ra một tá ý tưởng như viết blog, làm podcast… Lịch dày đặc từ sáng đến tối mịt. Cũng là một cách hay để quên đi nhóc Vi đang hò hét “Năm mười mười lăm hai mươi” ngoài kia.

Mình vẫn ăn uống bình thường, vẫn tươi cười gặp khách hàng, đối tác, vẫn nhí nhố tám nhảm với mấy đám bạn xuyên lục địa mỗi ngày. “Mình ổn” hoặc “Mình rất ổn” là câu trả lời mặc định mỗi khi có ai hỏi “Khỏe không? Tình hình sao rồi?”

Miệng nói ổn nhưng hình như cơ thể mình nó không ổn. Dấu hiệu đầu tiên là bụng rất căng mỗi khi ngồi thiền. Nó căng giống như cái bong bóng được bơm đầy khí, làm mỗi hơi hít vào thở ra rất khó chịu. Sau đó là cái dạ dày đình công không chịu tiêu hoá thức ăn. Vài tuần sau nó chơi trò làm giấm chua lè làm ruột mình xót xa, có những đêm chỉ ngủ được ba, bốn tiếng. Người mình phờ phạt, không thể làm việc được nữa và đó là lúc mình thật sự bị quật ngã.

Nằm trên giường với cái cơ thể mệt rã rời, dạ dày đau quặn từng cơn. Tâm trí mình chẳng thể nào chạy trốn vào mớ công việc được nữa và thế là những nỗi lo, sợ bị làm lơ, bị bỏ mặc bấy lâu nay được dịp ào đến.

Lo bắt đầu: “Bạn bè đóng gói đồ đạc, chuẩn bị vali sẵn sàng nếu bị cách ly tập trung hết rồi kia. Giờ bạn còn chưa lên danh sách, chưa mua đồ đạc gì hết trơn rồi sao trở tay kịp?”

Sợ gào lên: “Chú tổ trưởng mới kêu bạn đi lấy mẫu kìa. Nghe nói ra đó đông đúc lắm, bạn coi chừng bị lây bệnh đó nha. À quận mình mới áp dụng Chỉ thị 16 mà rau củ đã hết sạch rồi. Má bạn mà không ăn rau là đường huyết tăng vọt cho coi.”

Lo lại chen ngang: “Khách hàng nói họ muốn làm hội thảo trực tuyến cả ngày, chỉ nghỉ trưa 60 phút thôi đó. Bạn không có đủ thời gian ăn trưa và hồi phục năng lượng đâu. Bạn tính sao?”

Nghe Lo và Sợ thay phiên nhau kể lể, tự nhiên mình có cảm tưởng mình là một con lừa. Mỗi sáng thức dậy phải mang vác trên lưng những trọng trách quá lớn. Khối công việc không giảm mà chỉ có tăng dần theo năm tháng. Vậy mà giờ đây mình lại phải gồng lưng chở thêm những cục đá tảng từ những nỗi lo sợ, những xáo trộn mà Vi lén lút đặt lên lưng mình. Chưa bao giờ mình cảm thấy quá nhiều áp lực đang đè nặng trên vai, chưa bao giờ mình cảm thấy mệt mỏi, lẻ loi và bất lực đến như vậy.

Mình lặng lẽ tháo bỏ cái hình ảnh ‘Mình luôn mạnh mẽ’ mà mình gắng gượng mang mỗi ngày. Mình chấp nhận mình bị stress! Mình chấp nhận mình cần sự giúp đỡ!

Với một chút e dè, mình nhắn tin cho nhóm Mindfulness Lovers hỏi ‘Mọi người ổn không?’ Vô cùng ngạc nhiên, vài tin nhắn trả lời ‘Em không ổn lắm’ và ‘Sao trùng hợp quá, em đang không ổn và chị hỏi’. Rồi tụi mình chia sẻ với nhau những khó khăn. Mình cảm thấy nhẹ nhõm, có cảm giác mình không lẻ loi với tất cả những khó khăn đang phải đối mặt.

Rồi mình quyết định ‘than thở’ một tí với nhóm bạn chơi hơn mười năm, cho tụi nói biết mình vừa mới đi mượn rau nhà hàng xóm vì nhà đã hết lương thực rồi. Không ngờ tụi nó không phiền mà còn hỏi mình có cách nào để tụi nó chuyển rau sang cho không.

Anh Giám đốc nhãn hàng sau khi nghe mình nói cần hai giờ nghỉ trưa đã nhanh chóng gật đầu. Ảnh còn bảo ‘Đúng rồi, bạn phải lắng nghe, quan sát, trả lời cho từng người trong hội thảo mà. Như vậy là mệt lắm.’

Vi vẫn chưa mệt, nó còn hào hứng chơi năm mười ngoài kia. Bao khó khăn vẫn còn đó nhưng mình thấy lòng ấm lại khi cảm nhận được sự quan tâm, giúp đỡ và yêu thương của bạn bè và cả những người xa lạ.

Năng lượng của mình dần được sạc đầy và mình lại khao khát được làm việc nhưng lần này mình đã ‘thông thái’ hơn. Mình tự hứa với chính mình là sẽ luôn lắng nghe từng thay đổi nhỏ, thương yêu mình hơn, dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, thiền tập khi cảm nhận những dấu hiệu căng thẳng đầu tiên.

Bài học lớn mình nhận ra trong tình hình này là mình không cần phải gồng lên để trở thành mặt trời hay mặt trăng để sưởi ấm hay chiếu sáng cho cả hành tinh này. Mình chỉ cần làm một đốm lửa nhỏ để sưởi ấm cho chính mình. Khi mình thật sự khỏe, ngọn lửa của mình sẽ đủ lớn và nó sẽ lan tỏa đến những nơi còn lạnh lẽo. Và khi nó tắt thì mình sẽ có đủ can đảm để tìm xin một chút lửa từ những người xung quanh.

Đó là bài học của mình khi đối diện với Stress, còn cách của bạn thì sao?

Thao Pham
ICF Professional Certified Coach

Boredom

Among all citizens living in the world of Emotions, Boredom is the guy I am scared of the most. I am not intimidated by him for who he is, I am frightened by his trick. Whenever he comes, he secretly locks all the doors, shuts all the windows, and goes hiding. Sometimes he is alone with me, other times he asks a few difficult friends to come together play this game. Anxiety, Fear and Resentment are Boredom’s partners in crime. They all keep quiet, making the house look empty and suffocating. All of sudden.

Lately, it was a huge surprise to me when I experienced emptiness quite often. I have successfully deciphered my Secret Letter of Life to discover my Life Purpose. Enthusiasm has made a big commitment to traveling with me anywhere I want even venturing into unknown lands. How come I suffered emptiness, the stage where I didn’t know what to do, where to go and all my energy suddenly vanished to thin air?

Practicing Emotional Intelligence for sometimes I have learned by heart a valuable lesson from my respected teachers “There is no moment when we don’t have an emotion accompanying. As human beings, we always have emotion and/ or mood. Emotion comes and goes with a trigger while the mood is always with us with or without a trigger”.  So I sat meditation for a while, trying to calm my mind.

After 30-minute meditation, I saw Boredom tiptoeing to the living room.

“Hey Boredom, you are playing your trick again. What brought you here today?” Smiling I asked.

“I thought you were asleep. I didn’t hear any chatting conversation in your mind. Anyway, I feel so bored, and hide and seek is my favorite when I am in this mood.” Boredom winked.

“I can’t understand. We have many things on our plate right now, coaching contracts, workshops, and training classes. They are all exciting tasks we used to long for, and now you say that there is nothing here interest, that you are bored. Tell me what makes you excited again?”

“I don’t know. You have to tell me. I am just bored!”

“Give me the key so Enthusiasm can come back to work today.” I shouted.

“No way, until you tell me what can excite me.” Boredom ran hide again somewhere in the house.

Not being able to work, I picked an inspirational book, hoping Boredom would go away after I finished. “The promise of a pencil” by Adam Braun sounded interesting. I read and read, and then something suddenly struck me. The author had a strong faith in his life-or-death situation. He wrote he had 100% conviction that it wasn’t his time when the ship experienced the worst storm on his first journey. Faith provided him with a wave of calm during that tough time.

“I want Faith!” Feeling so inspired I shouted.

“Really? I thought you never want anyone to know we are friends.” Somehow Faith managed to open my window, shouting back.

I was stunned. Faith was so right. I couldn’t lie to her. I always felt embarrassed if someone knew she was my friend. Befriending with Faith means I was empowered to believe in something, someone without any evidence, and that sounded stupid. How come a person who was (and still is) famous for always backing up her statements with facts, figures, and logical approaches having a friend like Faith?

But the moment I smiled at Faith, inviting her to my room, I felt a surge of confidence, and all my energy rushed back. It dawned on me that day that without Faith, I didn’t have enough confidence about how and when I could reach my dreamland. I had countless exciting ideas and action plans to leave a bigger impact on society, but I dare not execute. I always played safe, staying in my comfort zone, convincing me that it was enough, and that was the reason why Boredom frequently visited, reminding me that it was time to step into the uncharted area again. But this time I was not going alone, I had Faith!

Boredom threw the key on my lap. He laughed and disappeared but I was sure he knew I was grateful for his valuable lesson.

That was my story with Boredom. My answer to his question is Faith. For many clients of mine, their answers are Courage, Gratitude and sometimes Acceptance. What about yours?

Written by Thao Pham
Executive Coach

Boredom: “There is nothing here of interest to me”
Faith: “I believe it even though I don’t have any evidence it is true”
The Field Guide to Emotions by Dan Newby and Curtis Watkins.

GHÉT (HATE)

Ghét (tạm dịch từ Hate) tính kỳ. Nó trân quý một số giá trị sống nhất định như chân thành, trung thực, liêm chính, tử tế… Hễ nó thấy ai không cùng quan điểm sống là bỏ ngay vào rổ có dán nhãn “nghỉ chơi”.

Chẳng cần biết người ta sống ra sao, chỉ một lần phạm luật là vô rổ. Rổ nó ngày một phình to vì bạn của những người bị ghét cũng được nhét luôn vào rổ.

Một ngày cuối năm, mình gặp lại một em đồng nghiệp cũ. Em ấy vừa chuyển sang công ty mới, vị trí mới, dẫn dắt một bộ phận to bự. Em ấy nhờ mình giúp các bạn trong nhóm khai phá tiềm năng bằng công cụ StrengthsFinder. Ngân sách công ty hạn hẹp nên tụi mình thỏa thuận: mình sẽ làm gần nửa tá hội thảo; sau khóa học, nếu có ảnh hưởng thật sự lên hiệu quả công việc, các bạn trong nhóm sẽ giúp mình chia sẻ cảm nhận.

Họp xong, ai về làm việc nấy. Em ấy về sắp xếp chuẩn bị. Mình cố gắng hoàn thành cho xong những dự án còn dang dỡ. Đang chạy bon bon thì mình lăn ra ốm đúng ba tuần. Lăn đúng nghĩa là nằm trên giường rên rỉ vì nóng sốt, leo được xuống bếp ăn chút ít gì đó và đến được phòng khám gặp bác sỹ, nhờ cuộc viếng thăm đột ngột của hai bạn viêm họng và sốt siêu vi.

Tất cả hội thảo, các buổi coaching đều phải dời lại. Khách hàng thông cảm thì cho dời lịch. Khách hàng không thể dời ngày sự kiện của họ thì mất hợp đồng. Đó là lần đầu tiên mình trải nghiệm chuyện sức khỏe của người làm start-up một mình quan trọng đến mức nào. Ngày xưa đi làm thì ốm được nghỉ; sếp, đồng nghiệp gửi email hỏi thăm, bảo hết ốm hẳn hãy vào; đến bệnh viện có bảo hiểm công ty lo; lương thưởng nhận đầy đủ. Giờ chỉ cần lăn ra ốm thì mọi thứ chỉ mình mình lo.

Mà cũng đáng tội tham việc, quên lắng nghe cơ thể và chăm sóc bản thân nên mới có ngày này. Ba tuần mệt mỏi đã giúp mình quyết tâm lên kế hoạch chỉ nhận đúng một số lượng khách hàng, hội thảo nhất định cho từng tuần.

Kế hoạch lên xong, nhớ lại lời hứa với em đồng nghiệp cũ mới hết hồn. Làm xong dự án đó chắc thu nhập của mình giảm hơn nửa trong gần hai tháng. Điều mình có thể làm tốt nhất là giúp làm một hội thảo cho những bạn báo cáo trực tiếp cho em ấy mà thôi.

Ngồi vào bàn soạn thư. Câu chữ viết xong rồi mà sao cứ bị ai đó xóa đi. Nhìn lên thấy Ghét đang nhíu mày cau có:

“Tụi mình đã nghỉ chơi với mấy người nói hai lời. Sao giờ bạn làm vậy?”

Mình lặng người. Lần đầu tiên mình nhận ra giá trị sống không chỉ có đúng và sai. Chúng là những phạm trù có hai thái cực: “hoàn toàn không” và “thật hoàn hảo”. Cam kết sống với những giá trị mình trân quý là một hành trình theo đuổi sự hoàn hảo. Không thể sống đúng với những gì mình đang theo đuổi trong một điều kiện hoàn cảnh nào đó không có nghĩa mình hoàn toàn đi ngược lại với những giá trị sống của mình.

Và mình chấp nhận mình chỉ đang trên con đường theo đuổi sự hoàn hảo. Tại thời điểm này mình chưa đạt được cột mốc hoàn hảo như mình đã từng tự hào. Chấp nhận sự chưa hoàn hảo của bản thân cũng giúp mình chấp nhận sự chưa hoàn hảo của người khác và cái rổ “nghỉ chơi” của mình nhẹ hẫng đi.

Ghét đã bao giờ đến thăm bạn?
Nó đã thì thầm với bạn điều gì?
Bạn sẽ làm gì để cái rổ “nghỉ chơi” nhẹ bớt?

Thao Pham
ICF Professional Certified Coach

#loveYOURemotions

MẠO HIỂM (ADVENTUROUSNESS)

Mạo hiểm (tạm dịch từ Adventurousness) là đầu têu trong tất cả những trò lạ lùng mà nó có thể nghĩ ra. Có lẽ nó sẽ chẳng thể sống nỗi nếu thiếu những trải nghiệm đứng tim.

Hôm nọ mới thứ hai đầu tuần mà Mạo hiểm đã đến gõ cửa ầm ĩ. Thấy mình đang cắm mặt vào laptop, nó ào tới lôi mình đứng dậy, hối thúc lấy vali, xếp quần xếp áo, hỏi muốn đi đâu, nó bảo: “Đi đâu cũng được, không ở nhà nữa là được!”

Thứ hai đầu tuần, bạn bè đâu rảnh mà hú. Chuyến này phải đi cùng Mạo hiểm rồi. Ghê thật, hình như nó đã âm mưu từ trước hay sao ấy. Mà đi đâu? Công việc bừa bộn thế này. Thôi Đà Lạt vậy, cho gần. Hai mươi phút đã đặt phòng xong. Giữa trưa đã yên vị trên xe. Tối mịt đến nơi. Sáng mở mắt dậy thấy mình ở một nơi xa. Ngoài cửa sổ, mặt hồ phẳng lặng, gió lành lạnh, xa xa đường đồi uốn khúc đẹp như tranh. Mạo hiểm nhảy tưng tưng:

“Lần này bạn bỏ thói công chúa một taxi, hai taxi đi nha. Đường đồi đẹp thế kia, thuê xe máy phóng vù vù cho sướng”.

Véo một phát, hai đứa đã cỡi xe lên đồi. Một bên là thông, một bên là hồ Tuyền Lâm đẹp mê người. Trong cái sự tĩnh mịch yên bình, mình nghe một đám lao nhao:

Mạo hiểm: “Gió lạnh thích quá, giống như đi nghỉ đông”.
“Ai đó”: Hôm qua mang cái áo lạnh hơi mỏng. Chạy một hồi cảm lạnh là tèo luôn”.

Mạo hiểm: ‘Đường vắng không một bóng người. Phóng xe đã ghê”.
“Ai đó”: “Chạy chậm thôi. Xe mới chưa quen đâu nha”.

Mạo hiểm: “Ôi cái hồ siêu đẹp, muốn rụng tim rồi”.
“Ai đó”: “Nhìn đường, nhìn đường. Lỡ xe lớn đâm ra từ khúc quanh bên dưới thì sao?”

Mạo hiểm: “Góc bên kia quá đẹp. Phải rẻ sang chụp mấy tấm mới được”.
“Ai đó”: “Chỗ đó vắng lắm nha. Không dừng, không dừng!”

Mấy đứa nào dỡ hơi vậy ta? Nhìn ra sau, Lo Sợ đang ôm chặt Mạo hiểm. Mặt hai đứa tái méc.

Sáng hôm sau thức dậy, mình lại tiếp tục leo lên xe máy. Đi lại cung đường làm tim mình tan chảy hôm qua. Hôm nay mọi thứ yên ắng đến lạ. Mạo hiểm mất tích từ sáng sớm. Lo Sợ cũng trốn đâu mất. Chạy một hồi, giọng ai đó thì thầm:

‘Chán rồi, chút trưa về thôi.’

Nhìn sang, Chán đang ngồi vắt vẻo. Mình ngỡ ngàng: “Ủa gì lẹ vậy, mới có hai hôm mà?”

Nó nhún vai: “Cung đường này hôm qua bạn đã lượn tới lui mấy bận. Ban đầu còn bỡ ngỡ chưa quen. Giờ bạn đua nhanh đến nỗi Lo Sợ đu theo bạn còn không kịp, có còn chút thử thách nào nữa đâu mà thú vị”.

Lần đầu tiên mình ngỡ ngàng nhận ra cái chu kỳ lên xuống trên con đường sự nghiệp của mười mấy năm qua. Bao giờ cũng là Mạo hiểm bắt đầu một lĩnh vực, công việc, hay vị trí nào đấy. Háo hức, hăm hở được vài hôm thì Lo Sợ ngày ngày theo mình đến văn phòng vì phải đối mặt với bao nhiêu là thử thách, trách nhiệm và kỳ vọng. Sau chừng vài năm, khi đã có chỗ đứng vững chải, được nhiều người tin tưởng, Chán lập tức khăn gói đòi đến ở chung. Chẳng lẽ nào ở năm 80 tuổi, tóc bạc phơ ngồi nhìn lại, ký ức mình chỉ có Lo, Sợ và Chán thôi sao? Hôm ấy là một ngày trọng đại, mình dõng dạc tuyên bố:

Lo, Sợ, cảm ơn hai bạn luôn cho mình biết trước những rủi ro đang chờ đợi. Nhưng từ hôm nay, chắc chắn các bạn không được tá túc ở nhà mình. Còn Chán, mình sẽ không dành thời gian rong chơi với bạn. Mỗi khi bạn đến, mình biết đã đến lúc bắt đầu một hành trình mới cùng Mạo hiểm“.

Đó là câu chuyện Mạo hiểm đã giúp mình trải nghiệm.
Lần gần nhất Mạo hiểm rủ rê bạn làm chuyện gì đó là lúc nào?
Bạn học được gì từ trải nghiệm ấy?

Thao Pham
ICF Professional Certified Coach
#loveYOURemotions