“I am not what I think I am, and I am not what you think I am. I am what I think you think I am.” Charles Horton Cooley.
Tạm dịch “Tôi không phải là hình ảnh tôi nghĩ về mình, và tôi không phải là hình ảnh bạn nghĩ về tôi. Tôi là hình ảnh tôi nghĩ bạn nghĩ tôi là như thế”.
Bạn cảm nhận điều gì sau khi đọc được câu này?
Một buổi tối cách đây vài hôm, khi đang đọc cuốn “Think like a monk” (#1 New York Times bestseller) của Jay Shetty thì mình cảm nhận tim nhảy loi choi, mắt đang lim dim vì đang bị cơn buồn ngủ kéo sụp xuống thì lại mở to ra vì não nhất định đòi đọc đi đọc lại những ba lần. Mình mỉm cười. Đó là dấu hiệu mình vừa tìm được điều gì đó thật insightful. Và thế là mình đặt Kindle xuống rồi suy ngẫm.
Mình thấy thú vị vì đã từ lâu mình nhận ra nỗi SỢ BỊ ĐÁNH GIÁ của mình được nuôi dưỡng bởi niềm tin là người khác đang nhìn thấy những điều mình chưa hoàn hảo, những thiếu sót chưa được khắc phục của chính mình. Nhưng mà hình như có nhiều điều mình nghĩ là người khác cho là thiếu sót lại là những đánh giá do bản thân mình tự nghĩ ra. Người khác chưa chắc đã có cùng những nhận định đó.
Một mẩu chuyện nhỏ là mấy tuần trước, mình làm hội thảo cho một leadership team. Trong hội thảo đó có các anh chị rất senior về cả tuổi đời và tuổi nghề. Có người đã gắn bó với công ty hơn hai mươi năm. Hôm ấy mình quan sát được cục hồi hộp khi giới thiệu về con đường nghề nghiệp của bản thân. Công ty mình làm lâu nhất chỉ 7 năm và đã thay đổi nghề đến 2 lần trên hành trình mười mấy năm rong ruổi của mình.
Mình quan sát thấy nỗi sợ bị đánh giá “không biết mọi người có nghĩ mình không kiên định trên con đường mình đã chọn, hoặc là dễ thích, chóng chán”. Vậy mà mình vừa giới thiệu xong thì các anh chị lại nói là ngưỡng mộ sự can đảm của mình vì đã dám đổi nghề hai lần để đi theo tiếng gọi của trái tim. Mình thở phào nhẹ nhõm. Trước đó vài phút mình đã nghĩ là các anh chị ấy nghĩ mình là “người không kiên định” và sự thật thì các anh chị ấy đã không nghĩ như vậy.
Thật thú vị phải không? Những nỗi sợ bị đánh giá có thể chỉ là do mình tự hù mình mà thôi.
Có thể bạn sẽ hỏi, vậy còn trường hợp người ta nói rõ đánh giá của họ cũng giống như mình đánh giá (tiêu cực) về mình thì sao? Thì cũng đâu có sao. Trải nghiệm của bản thân mình thì chắc chắn mình sẽ thấy không dễ chịu chút nào tại thời điểm nhận đánh giá đó. Nhưng rồi mình tin rằng mình đang trên hành trình phát triển bản thân. Mình không phải là một cá thể hoàn hảo. Mình chỉ là đang trên hành trình đi đến sự hoàn hảo ấy và luôn thay đổi không ngừng. Điều đó có nghĩa là những đánh giá tiêu cực đó có thể đúng ở thời điểm hiện tại nhưng sẽ không còn giá trị trong tương lai.
Mời bạn lắng nghe Podcast #11, mình sẽ kể cho bạn nghe trải nghiệm của mình về nỗi Sợ bị đánh giá. Theo quan sát của mình thì có vẻ như đây là nỗi sợ phổ biến nhất. Khi chúng ta sống trong một cộng đồng, việc lo lắng người khác nghĩ gì về mình, liệu mình có đang hành xử để được chấp nhận trong cộng đồng mình đang sống hay không là điều liên tục diễn ra hàng ngày, hàng giờ.
Hy vọng sau khi nghe trải nghiệm của mình, bạn sẽ có những quan sát thú vị về cách bạn đang cho và nhận đánh giá từ những người xung quanh, từ đó vượt thoát được những nỗi sợ bạn đang tự tạo ra cho chính mình.
Link to Anchor: https://anchor.fm/love-your-emotions/episodes/Episode-11-S-b-nh-gi-e1j4qhs/Audio-only-Episode-11—S-b-nh-gi-a80n186
Link to Voiz FM: https://voiz.vn/play/2207
Link to Spotify: https://open.spotify.com/episode/26fU33cd8XzPS7XOd6wOIW?si=QwI1JiPaR862RBnSOrOxOg&context=spotify%3Ashow%3A5h6baZnaoF0W7rBQNmC9bv