Thất vọng là một cô nàng có trí tưởng tượng phong phú, rất khó chìu và hay đòi hỏi. Mỗi khi đòi không được, Thất vọng chạy ngay sang anh Giận để méc. Giận chẳng cần biết đúng sai, nghe xong là hùng hổ tìm ngay người đã chọc em mình nện cho một trận.
Cách đây vài năm mình sang Nhật chơi cùng một người bạn. Hai đứa đi được vài ngày thì bạn mình bị dị ứng, người nổi mẩn đỏ rất khó chịu. Chi phí chữa bệnh ở Nhật đắt đỏ lại không có bảo hiểm y tế nên bạn quyết định đổi vé về sớm. Còn lại mình mình với bảy ngày trước mắt chẳng biết làm gì, chợt nhớ ngày xưa có một nhóc từng làm chung đang du học bên này. Trước khi đi em viết thư chia tay bảo: “Khi nào chị sang thì cho em biết nhé”.
Vui mừng hớn hở mình nhắn tin ngay cho nhóc, hỏi đang ở đâu mình sang chơi được không. Tin nhắn gửi đi, đã thấy ‘xem rồi’ mà mãi nửa ngày sau mới trả lời. Cứ thế vài tin nhắn đã hết vài ngày mà cũng không gặp được. Khỏi nói là Giận đã đi du lịch với mình mấy ngày hôm đó. Xong còn dặn dò kỹ lưỡng: ‘Sau này đừng hòng quen biết gì nữa nha. Bạn bè gì mà như vậy’. Rồi thời gian sau đó mỗi lần vào FB thấy cập nhật hình ảnh thì Ghét lại rù rì: ‘Unfriend hay block lại luôn đi. Khó ưa ghê!’
Vài năm sau, mình nhận được tin nhắn của một đồng nghiệp cũ ở Philippines:
“Thảo, mình và sếp sắp sang Việt Nam du lịch nè. Sắp gặp lại bạn, tụi mình vui quá!”.
“Chào mừng hai bạn đến đất nước của mình! Mà hai bạn đi đâu, ở đâu, có kế hoạch gì chưa?”
“Tụi mình không có kế hoạch gì cả, chỉ đến Tp HCMC chơi”.
“Tp HCMC không có nhiều điểm vui chơi đâu, đến một hai ngày thì được, sau đó các bạn nên đến những nơi khác đẹp hơn”.
“Không, tụi mình chỉ đến thăm bạn”.
“Vậy hai bạn đã đặt phòng khách sạn chưa?”
…
Một vài tuần sau, bạn lại nhắn tin và vẫn không có câu trả lời cho câu hỏi cuối. Mình chợt nhận ra hai bạn ấy muốn mình dẫn đi chơi và ở lại nhà mình trong thời gian ở Việt Nam. Lúc đó lịch làm việc của mình dày đặc và nhà chỉ có một phòng ngủ nên không thể đón tiếp hai bạn chu đáo được.
Tự nhiên mình thấy áp lực và khó xử. Rồi cũng rất tự nhiên mình nhớ lại câu chuyện ở Nhật và phì cười. Phì cười vì mình đã từng tạo áp lực tương tự cho người khác rồi giận. Trong giây phút đó, cái bài học mình xem là “hiển nhiên” trong chương trình đào tạo của The Works Partnership quay về:
‘Bạn không phải cam kết thực hiện một điều gì đó nếu như bạn không hứa”.
Hiển nhiên vì chúng ta có quyền từ chối những việc người khác yêu cầu mà mình cho là không hợp lý, thì tại sao ta lại phải chịu trách nhiệm cho những điều mình chưa bao giờ cam kết phải thực hiện.
Cô bé đồng nghiệp cũ chỉ nói “Bao giờ chị sang Nhật thì cho em biết nhé” thì trí tưởng tượng của mình đã hình dung việc em ấy sẽ phải dành thời gian đi chơi với mình bất cứ khi nào mình bay sang đó. Rồi mặc định KỲ VỌNG của mình là LỜI HỨA của họ rồi thất vọng, rồi giận, rồi ghét khi mong đợi không được đáp ứng.
Lúc chia tay đồng nghiệp cũ, khi viết trong email cái câu: “Khi nào sang Việt Nam chơi hú mình nha”, mình chỉ nghĩ rằng ai sang đây sẽ được dắt đi ăn tối rồi đi dạo một chút nếu như lịch làm việc của mình cho phép, chứ đâu có nghĩ là sẽ tiếp đón cả tuần như thế. Mình thở phào trút bỏ cục áp lực rồi nhắn tin nói rõ cho bạn là mình chỉ có thể gặp bạn ăn tối. Mình sẽ gửi cho bạn một danh sách những địa điểm vui chơi, khách sạn, quán ăn ngon và rất vui sẽ được gặp lại bạn.
Bạn im lặng và không sang Việt Nam lần đó. Có thể bạn giận, có thể không vì một năm sau bạn vẫn tag mình vào một số bức ảnh ngày xưa làm việc chung. Nhưng điều làm mình tự hào nhất là lần đầu tiên mình không cảm thấy khó xử, thấy áy náy vì cái suy nghĩ: Sợ làm người khác thất vọng về mình nên phải cố gắng làm những điều khiên cưỡng. Mình cũng vui mừng vì chưa làm gì tổn hại đến mối quan hệ với cô bé đồng nghiệp cũ. Hai chị em vẫn liên lạc bình thường.
Thất vọng luôn xuất hiện khi MONG ĐỢI/ KỲ VỌNG không giống với những gì ta nhận được trong THỰC TẾ. Thông điệp dễ hiểu đã này không ngừng làm các bạn học viên đến với lớp Love YOUR Emotions của mình ngạc nhiên trong sững sờ khi các bạn đọc lại những câu chuyện tự viết ra trước khi đến lớp: Trong câu chuyện có Tức và Giận, các bạn đã ấm ức khi người khác có kỳ vọng quá cao về bạn, rồi còn giận khi bạn không làm được như họ mong đợi; trong câu chuyện bạn thất vọng về ai đó, bạn nhận ra người ta chưa bao giờ hứa và bạn cũng chưa bao giờ nói ra kỳ vọng của mình cho người khác hiểu.
- Bạn có đang giận ai vì bị Thất vọng giật dây chưa?
- Mong đợi của bạn về người ấy là gì? Mong đợi của bạn có phải là lời hứa của họ?
- Bạn sẽ làm gì để Thất vọng ít thăm viếng bạn?
Thao Pham
ICF Professional Certified Coach
#loveYOURemotions